Hoogsensitiviteit is dus een karaktereigenschap en geen stoornis en niet te diagnostiseren met een test. Dit maakt het soms lastig als het gaat om (h)erkenning van hoogsensitiviteit.
Slechts 4-6% (2016) van de leerkrachten beschikt over de juiste informatie om hoogsensitiviteit te herkennen.
Psychologen diagnostiseren alleen gedragingen die opgenomen zijn in het DSM- handboek (AD(H)D en autisme), waardoor hoogsensitiviteit misschien niet wordt opgemerkt.
Andersom hoogsensitiviteitscoaches moeten zich bewust zijn van DSM-stoornissen, (Kinderen met autisme en ADHD zijn ook prikkelgevoelig) om goed onderscheid te kunnen maken in karaktereigenschap en stoornis om goed advies en zorg te kunnen bieden.
Ouder, kind en omgeving hebben er niets aan dat hun kind onterecht wordt gediagnostiseerd met een gedragsstoornis of andersom onterecht niet of laat wordt gediagnostiseerd met een daadwerkelijke stoornis. Immers begeleiding van hoogsensitiviteit ziet er heel anders uit dan begeleiding bij een gedragsstoornis…
Om deze redenen is het in mijn ogen belangrijk om als hoogsensitiviteitscoach samen te werken met ouders, leerkrachten, orthopedagogen, psychologen om passende begeleiding en zorg te bieden aan prikkelgevoelige of hoogsensitieve kinderen.
Verschil hoogsensitiviteit en AD(H)D
Een grote overeenkomst tussen hoogsensitieve kinderen en kinderen met AD(H)D is de mate van gevoeligheid voor prikkels dat zich kan uiten in druk gedrag. Echter zijn er ook duidelijke verschillen op te merken.
Hoogsensitieve kinderen zullen eerst reflecteren alvorens te handelen. Dit betekent dat ze minder snel impulsief zullen handelen. Bij AD(H)D is er sprake van een hoge impulsiviteit. Dit staat lijnrecht tegenover de eigenschap “eerst reflecteren alvorens te handelen”.
Hoogsensitieve kinderen zijn dus echte denkers. Daarnaast kunnen hoogsensitieve kinderen na advies of reflectie hun gedrag beter op eigen initiatief aanpassen, dit geldt minder voor kinderen met AD(H)D.
Aandacht en concentratieproblemen kunnen bij beiden voorkomen. Hoogsensitieve kinderen hebben over het algemeen genomen een goede aandacht en concentratie. Echter alleen door overprikkeling en een verhoogt stressniveau kunnen aandacht en concentratieproblemen ontstaan. Bij kinderen met AD(H)D zijn aandacht en concentratieproblemen over het algemeen aanwezig.
Wilt u meer lezen over kenmerken van AD(H)D gerelateerd aan taal? Lees: ADHD en taal.
Verschil hoogsensitiviteit en Autisme
Teruggetrokken zijn en moeite hebben met veranderingen zijn voor zowel hoogsensitieve kinderen als kinderen met autisme kenmerken.
Echter kunnen hoogsensitieve kinderen om leren gaan met veranderingen. Er over praten en uitleg geven, biedt hoogsensitieve kinderen veiligheid en vertrouwen, waardoor veranderingen beter te begrijpen zijn. Wanneer een hoogsensitief kind zich veilig voelt, zal het gedrag gelijk veranderen.
Kinderen met autisme blijven moeilijkheden houden met veranderingen en kunnen hier vaak moeilijk over praten, omdat ze moeite hebben met sociale communicatieve vaardigheden en gevoelens vaak niet goed begrijpen.
Hoogsensitieve kinderen zijn juist emotioneel begaafd en kunnen zich sociaal / communicatief vaak goed uitdrukken. Het gedrag als reactie op veranderingen blijft voor kinderen met autisme daarom vaak lastig.
Wilt u meer lezen over de kenmerken van autisme gerelateerd aan taal? Lees: Autisme en taal.